Omgaan met weerstand in je team: praktische handleiding
Omgaan met weerstand in teams is een van de grootste uitdagingen voor leiders. Je kent het vast: je team zit eindelijk lekker in de flow, iedereen beweegt vooruit… en dan ontstaat er ineens weerstand. Dat voelt ongemakkelijk, soms frustrerend, maar het hoort bij elke vorm van verandering. Een team zonder weerstand bestaat niet. De vraag is dus niet hoe je weerstand voorkomt, maar hoe je als leider omgaat met weerstand in teams en wat het je vertelt over jezelf en je team.
Wat is weerstand precies?
Weerstand is een tegenbeweging. Jij wilt vooruit, maar iemand uit je team beweegt (zichtbaar of onzichtbaar) terug. Voorbeelden:
- Na een besluit komt er toch nog een mail “om het nog even te bespreken”.
- Iemand reageert vertraagd, sceptisch of ontwijkend.
- In een meeting ontstaat spanning zodra je richting besluitvorming gaat.
Die tegenbeweging kan irritant voelen, maar is niet per definitie negatief.
Waarom een team zonder weerstand géén goed teken is
Veel leiders willen “geen gedoe” in hun team. Maar een team zonder weerstand laat vaak het volgende zien:
- middelmatigheid
- weinig betrokkenheid
- gebrek aan kritisch denken
In gezonde teams:
- worden discussies gevoerd
- durven mensen elkaar uit te dagen
- ontstaan nieuwe perspectieven
Waarom weerstand eigenlijk welkom is
Weerstand voelt vaak als een rotgevoel, maar het is ook een waardevol signaal. Het betekent dat mensen:
- betrokken zijn bij het resultaat
- zien dat iets beter, slimmer of anders kan
- de moed hebben hun perspectief in te brengen
Als leider is het belangrijk om te uitzoomen wanneer weerstand je raakt. Vraag jezelf af:
- Waar komt dit vandaan?
- Wat zegt deze weerstand over mij?
- Welke waarde of grens wordt hier geraakt?
De twee soorten weerstand in teams
1. Pittige, gezonde weerstand
Gezonde weerstand is:
- constructief
- inhoudelijk
- gericht op verbetering
Na de discussie ben je als team een stap verder.
2. Zure, saboterende weerstand
Saboterende weerstand:
- vertraagt het proces
- is vaak stil of onderhuids
- brengt het team verder weg van het resultaat
Dit is de weerstand die je moet expliciet maken.
Maak samen afspraken: wat is acceptabele weerstand?
Weerstand wordt pas problematisch als je niet weet waar de grens ligt. Bespreek als team:
- Welke vormen van weerstand vinden wij acceptabel?
- Bij welke vorm van weerstand grijpt de leider in?
- Wat is inhoudelijke weerstand vs. weerstand op de persoon?
Acceptabel
- inhoudelijke discussie
- kritische vragen
- bezorgdheid over proces of planning
Niet acceptabel
- weerstand op de man
- cynisme of sabotage
- passief-agressieve obstructie
Hoe ga je om met weerstand? (Stappenplan)
Dit praktische stappenplan helpt je om rust te bewaren én waarde te halen uit weerstand.
Stap 1: Laat de weerstand er eerst zijn
De grootste fout is om weerstand direct weg te duwen. Laat het even bestaan, zonder oordeel.
Stap 2: Onderzoek wat het met jou doet
Welke emotie voel je? Wordt er een waarde geraakt? Hoe beïnvloedt dit je reactie?
Stap 3: Onderzoek wat de weerstand zegt over het team
Is het een teken van betrokkenheid? Is er iets onduidelijk? Mist iemand veiligheid?
Stap 4: Kijk naar de fase van het proces
Weerstand is voorspelbaar: het komt vaak op het moment dat je van plannen naar uitvoeren gaat.
Stap 5: Ga het gesprek aan — direct, open en zonder oordeel
Praat mét de collega, niet over hem/haar. Stel vragen. Zoek naar het echte signaal.
Stap 6: Trek tijdig een grens
Weerstand mag helpen, maar nooit gijzelen. Als het destructief wordt, moet je duidelijk ingrijpen.
Wat moet je als leider vooral níet doen?
- Weerstand direct willen oplossen of wegduwen
- Met volle kracht in de verdediging schieten
- Persoonlijke weerstand accepteren
- Weerstand negeren tot het escaleert
De waarde van weerstand voor je team
Weerstand is een indicator. Geen weerstand? Dan:
- mis je scherpte
- ontstaat er stil verzet
- is de verandering niet stevig genoeg
Herken je weerstand vroeg, bespreek het en gebruik het als richtingaanwijzer.
Takeaway
Weerstand hoort bij verandering. Bespreek vooraf als team dat weerstand gaat komen, dat het welkom is en hoe jullie ermee omgaan. Ga tijdens het proces het gesprek aan — juist wanneer het spannend voelt. Daar zit de groei.
Wil je meer weten over het omgaan met weerstand in je team? Neem dan contact met ons op! Mail ons op hallo@rainmengroup.com of bel ons op 085-0434842.
Wil jij op de hoogte gehouden worden? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Maandelijks sturen we je een update met het laatste Rainmen nieuws, blogs, video’s en case studies.
Successen vieren doe je zo
10 handige ‘do different’ tips voor jouw strategiedagen
Hoe creëer je eigenaarschap binnen je team? 6 concrete tips
Kernwaarden vertalen naar gedrag
Hoe ga ik om met weerstand in mijn team?
Herken slachtoffergedrag. Start de route naar succes!
De 7 kenmerken van een adaptieve organisatie
Meet het gedrag, niet het resultaat
Last minute checklist voor een inspirerende kerstspeech
De menskant van verandering
Nog meer inspiratie
