Je komt ze overal tegen. In ieder bedrijf hangen ze wel ergens aan de muur, kernwaarden. Kernwaarden zijn opgesteld, meestal door het management, om aan te geven hoe er binnen het bedrijf gedacht wordt, of waar men, het woord zegt het al, waarde aan hecht. Laatst was ik op bezoek bij een zorgorganisatie en daar hing in de pantry een mooi schilderij met de kernwaarden aan de muur. Mooie woorden zoals: transparant, open communicatie, écht luisteren, pro-activiteit, eigenaarschap en ondernemerschap.

Wat zie ik mensen doen?

Dit alles hing in een kantoorgebouw uit de jaren ’60 met kleine gesloten kantoren, systeemplafonds en dito muren, om maar van een contradictie te spreken. Ik zeg niet dat kernwaarden niet goed zijn, maar bij mij komt altijd de vraag op: “Wat zie ik mensen dan doen”? Neem het voorbeeld: écht luisteren. Wat houdt dat in? Hoe ziet dat eruit in jullie organisatie? En betekent het voor iedereen hetzelfde?

Die laatste vraag is natuurlijk retorisch. Iedereen heeft zijn of haar eigen interpretatie bij de waarde écht luisteren. Dit komt omdat je er niets mee zegt. Wat voor de één echt luisteren is, is voor de ander teveel samenvatten en doorvragen. Wat je wil bereiken met kernwaarden is dat de medewerkers van de organisatie zich op een bepaalde manier gaan gedragen. Het daadwerkelijke uitvoeringsgedrag, dat is waar het om gaat. En daarom vertalen wij kernwaarden naar gedrag.

Hoe vertaal je van kernwaarden naar gedrag?

Vertaal kernwaarden naar gedrag door per team per kernwaarde concreet samenwerkingsgedrag af te spreken. Dit doe je door met alle teamleden een afspraak te formuleren waarbij je op gedragsniveau uitschrijft hoe een kernwaarde er voor ieder individu uitziet als je dit écht doet. Om je een indicatie te geven van hoe zo’n samenwerkingsafspraak eruit ziet geef ik hieronder een voorbeeld langs de kernwaarde ‘echt luisteren’.

In onze teammeetings en daarbuiten laten we elkaar uitspreken. We wachten een paar seconden alvorens te reageren. We reageren in de eerste plaats op hetgeen de vorige spreker gezegd heeft. We geven elkaar ruimte het woord te nemen, zodat iedereen zijn input kan geven. We checken bij de vorige spreker of het onderwerp is afgerond, voor een nieuw onderwerp aan te snijden. We spreken kort en bondig. Eén teamlid heeft de rol van gesprekscoach en geeft feedback waar nodig. Wanneer we het ergens niet mee eens zijn, stellen we eerst vragen om te snappen wat iemand werkelijk bedoelt. Indien je je er, met het oog op ons gezamenlijk resultaat, niet in kunt vinden, doe je een voorstel ter verbetering – zonder uitleg of toelichting. Indien iedereen akkoord, check en door.

Op welke onderwerpen maak je nu een samenwerkingsafspraak?

Je kunt in principe op alles een afspraak maken in je team. Dit hoeft niet altijd aan je kenwaarden gekoppeld te zijn. Bij Rainmen werken we altijd met hefboomwerking, zo ook met de samenwerkingsafspraken. Om erachter te komen waar in jouw team de grootste hefboom naar succes zit, op het gebied van samenwerkingsgedrag, hebben we een vragenlijst ontwikkeld. Aan de hand van 15 vragen kun jij samen met je teamleden je team scoren, en zie je gelijk waar je als team de meeste aandacht aan moet besteden. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder andere besluitvorming, rollen in het team en het delen van informatie

Wil jij op de hoogte gehouden worden? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Maandelijks sturen we je een update met het laatste Rainmen nieuws, blogs, video’s en case studies.