Heb jij ook zo’n mooi rapport met daarin jouw strategie voor de komende 5 jaar? Voor veel managers is de totstandkoming van een strategie complex, tijdrovend en – heel eerlijk – een beetje saai. “Kan dat nou niet anders?” dacht Roeland van Straten, directeur van thestrategyacademy.com. En wat blijkt: strategieontwikkeling kan wel degelijk snel, zorgvuldig en leuk zijn!

Wat heb je nog aan strategie?!

We leven in een wereld waarin veranderingen elkaar in rap tempo opvolgen. Elke minuut zijn de kaarten weer anders geschud. Waarom hebben we nog strategie nodig? Of een plan waarin we van alles vastleggen, terwijl niets vaststaat? Verander je mindset en benader strategie als een vaardigheid. Roeland laat in zijn gedachtegoed over strategieontwikkeling het idee van een plan maken helemaal los: “Strategie komt veel meer aan op vaardigheden van de mensen die de complexe beslissingen moeten nemen”, licht Roeland toe. “Bij strategie management moet alles zich concentreren op het ontwikkelen van vaardigheden. Medewerkers moeten in staat zijn om veel informatie tot zich te nemen en op de juiste manier te verwerken.” Strategie is geen eenmalig plan op papier wat je een tijdje ‘vol moet houden’. Nee, strategie is een ongoing proces.

Strategie = voorbereiden

Strategie is het grootste containerbegrip wat er bestaat. Guess what: het woord an sich betekent niks. Roeland geeft aan dat het veel zinniger is om ‘strategisch denken’ te definiëren. Dan hebben we het over het vergaren van kennis die maakt dat je betere beslissingen neemt. Know better, act better. “Ik zat verder na te denken en een zinnige definitie van een ‘goede beslissing’ is dan ook een ‘goed onderbouwde beslissing’. Het echte doel van strategisch denken is voorbereid zijn op beslissingen die je moet nemen, en dus draait het strategische proces effectief om die voorbereiding.”

Als directie heb je vooruit te kijken en je voor te bereiden. Hoe ga je zorgen dat je op de juiste manier naar je bedrijf blijft kijken? Hoe hou je de sector in de gaten? Welke ontwikkelingen zijn gaande? Wat betekenen de ontwikkelingen voor jouw bedrijf? Op welke horizon speelt dat? “De nadruk ligt meer op de voorbereiding van de directie dan dat de letters op papier komen te staan”, geeft Roeland aan. Strategieontwikkeling met deze nieuwe bril op is eigenlijk een werkstrategie. Het is een levend document met als doel dat jouw bedrijf een richting op beweegt.

Opschrijven is bijzaak

“Je moet mensen loswrikken uit de gedachte dat strategie het schrijven van een rapport is,” stelt Roeland. “Opschrijven is bijzaak. Want je weet helemaal niet wat er over een maand of over 3 maanden aan de orde is.” ‘Moeten we dan helemaal niets meer op papier zetten?!’, horen we je denken. Nee, de letters op papier blijven belangrijk omdat het je dwingt concreet te worden, en specifiek. Opschrijven zorgt er bovendien voor dat je moet komen tot een gedeeld beeld. “Ik ben ervan overtuigd dat het goed is om op een systematische manier met elkaar te praten over de eigen sector en het eigen bedrijf. De uitkomst is dat iedereen die geacht wordt beslissingen te nemen, een gedeeld beeld heeft over de vraag: Wat is er belangrijk in onze sector? Maar dat is in zichzelf geen strategisch plan. Dat is meer een strategische analyse of uitkomst op basis waarvan we betere beslissingen kunnen nemen. Strategie gaat veel meer over de vaardigheid om strategisch te denken. Het document waarin een strategie staat beschreven, is eigenlijk vooral bedoeld om de strategie te kunnen communiceren en legitimeren.

Start vandaag nog met strategie

Een kans of bedreiging die potentieel belangrijk is…en jij hebt het gemist?! Hoe voorkom je dat? In zijn proefschrift heeft Roeland hier een generieke methode voor ontwikkeld. De methode gaat uit van de 7 aspecten die elk bedrijf kenmerken. Bij elk aspect horen uiteindelijk 7 opeenvolgende vragen waar je als leider een antwoord op te formuleren hebt. Voor elk aspect kan je dus dezelfde 7 vragen stellen. “Deze methode van vragenstellen en dit overzicht van vragen heet het Strategy Script framework en het helpt je altijd om scherp te krijgen op welke belangrijke vragen je vastloopt of nog geen antwoord op hebt,” licht Roeland toe. De methode helpt om voor jezelf te kunnen bepalen: ‘heb ik er alles aan gedaan om zo gefundeerd mogelijk een goede beslissing te nemen?’

Het schrikbeeld bij strategie is dat het bakken met tijd en geld kost. Roeland reageert stellig: “Dat is absoluut niet nodig. Het beter begrijpen van je sector of bedrijf moet uit je hoofd kunnen. Je kunt in 3 sessies iedereen die een rol zou moeten spelen, meenemen.” Volg simpelweg de stappen:

1. Gedeeld beeld

Werk eerst aan een gedeeld beeld van waaruit jouw sector en bedrijf bestaat en er waarde gecreëerd kan worden. Hoe hebben jullie te kijken naar het bedrijf en de sector? Betrek iedereen die verantwoordelijk is en die kennis en input kan leveren m.b.t. een van de 7 aspecten. Aan het einde heb je kraakhelder met elkaar: welke ontwikkelingen in de sector belangrijk zijn, welke ontwikkelingen jullie meer tijd moeten gaan besteden, en welke aspecten van het bedrijf sowieso moeten veranderen en waar jullie je op te ontwikkelen hebben. Je checkt met elkaar o.b.v. het vragenoverzicht: hebben we niks over het hoofd gezien? Hebben we een gedeeld beeld over de belangrijke aspecten en ontwikkelingen in onze sector?

2. Wat hebben we te doen?

Daarna, spreek met elkaar af welke zaken prioriteit krijgen en op welke termijn. Bepaal de acties die je met elkaar te doen hebt om te komen tot de noodzakelijke inzichten en kennis en het gewenste en realistische resultaat.

3. Blijven bijsturen

Hou de derde sessie compact. Uit de eerste twee sessies hebben jullie kennis opgedaan. Jullie hebben een gedeeld beeld van het bedrijf en jullie sector. Jullie weten aan welke zaken jullie aandacht moeten besteden en weten welke acties daaruit komen. In de derde sessie bepaal je met elkaar het eerstvolgende ijkpunt. Op dat ijkmoment check je met elkaar: ‘Hebben we nieuwe informatie? Is dat reden om ons beeld bij te stellen? Zijn zaken urgenter geworden? Of juist minder urgent?’ Je toetst de nieuwe informatie of situatie met je strategie, zonder dat je het risico loopt andere zaken over het hoofd te zien. Dat proces blijft altijd bestaan en het is noodzakelijk dat dat veel systematischer ingericht wordt omdat de frequentie van nieuwe informatie en de noodzaak om je beeld bij te stellen nu veel hoger is dan bijvoorbeeld 10 jaar geleden.

Doe wat nodig is, laat iedereen essentiële kennis opdoen, en ga praktisch aan de bak met strategie!

Wil jij op de hoogte gehouden worden? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Maandelijks sturen we je een update met het laatste Rainmen nieuws, blogs, video’s en case studies.