Wat maakt iemand een toptalent? Hoe spot je potentie? En vooral: wat moet je doen als leider om een talent tot bloei te laten komen? Wij spraken met Casimir Westerveld, Head of Youth Recruitment bij AFC Ajax en vroegen hem naar de kijk van Ajax op het scouten van talent en het ontwikkelen van high potentials. Leer de leiderschapslessen uit de topsport!

Talent spotten en ontwikkelen

“Kijk, wat mij betreft kun je talent herkennen en talent ontwikkelen niet los van elkaar zien”, trapt Casimir af. “Ik kan op papier een toptalent hebben gevonden, maar als het vervolgens niet goed wordt ontwikkeld, dan gaat talent verloren.”

In het bedrijfsleven zie je ook dat organisaties high potentials “scouten” en een talentklas opzetten. Hoe bepaal je nou dat de ene medewerker er wel in zit en de ander niet? Moet je de plek gegund krijgen? Heb je ooit iets goeds gedaan voor het bedrijf om erin te komen? Heb je een vlotte babbel en ben je daarom geselecteerd? Hoe gaat Ajax om met die subjectiviteit als het gaat om beoordelen van talent?

Casimir geeft aan dat het van belang is om helder te hebben waar een talent aan moet voldoen: “Het is super moeilijk om een manier van scouten vast te leggen. Wij hebben in ieder geval de criteria geformuleerd die wij belangrijk vinden. Die staan in een beoordelingsformulier, zodat het kwantificeerbaar is.” Hoe zit het met de subjectiviteit? “Beoordelen blijft subjectief. We zorgen daarom dat de hoofdlijnen gekaderd zijn. Ik vergelijk het met een ijswinkel. Je kiest niet allemaal dezelfde smaak, dat is prima. Maar je moet wel allemaal het ijs in dezelfde winkel kopen. De kwaliteit is dan constant, ondanks dat je allemaal een andere smaak kiest.”

Individu is leidend

Je wilt dat talent in jouw organisatie echt tot uiting komt. Hoe ontwikkel je een talent maximaal? “In talentontwikkeling gaat het bij ons om het individu. Het gaat niet om winnen met teams, maar over het ontwikkelen van een individu. Om uiteindelijk binnen een team weer te kunnen functioneren”, legt Casimir uit. “Dus een talentklas in een organisatie die voor alle deelnemers hetzelfde is, vind ik heel raar.”

Die individuele aandacht vertaalt zich vervolgens in de vraag: welk talent gaan we bij dit individu ontwikkelen? Casimir licht toe: “Elk individu zit in zijn eigen proces. We zijn steeds bezig met de vraag: wat maakt een speler uniek en wat is zijn wapen? In de ontwikkeling van de speler gaat dan ook de meeste tijd en energie naar de eigenschappen die een speler uniek maken. Dat wapen is iets waar je uiteindelijk het verschil mee kunt maken op het hoogste niveau.”

Kijken we weer vanuit bedrijfsperspectief, dan zien we een enorme error! De beoordeling gebeurt daar vooral op basis van je functiepakket, de gemiddelde standaard. Je kunt extreem goed presteren op onderdeel X, als je op Y achterblijft krijg je nog steeds een slecht functioneringsgesprek. Terwijl het uitgangspunt in de topsport eigenlijk is: Zolang Y maar op het basisniveau is hebben we liever dat die X nog veel sterker wordt. Interessant hoe dat anders werkt in de topsport dan in het bedrijfsleven. Hoe zit dit bij jouw organisatie?

Focus op proces

Casimir geeft ons mee dat je bij talentontwikkeling continu moet beseffen dat je bezig bent in een proces. Je bent ergens naar onderweg. Het moment waarop je beoordeelt is dus niet persé cruciaal. Het gaat meer om de progressie die je onderweg maakt. Zo, de topsport geeft even een zwieper aan het bedrijfsperspectief! Medewerkers worden namelijk vaak beoordeeld of zij de KPI van dat jaar hebben gehaald, in plaats van dat we kijken naar het proces en de aanwezigheid van een consequent stijgende lijn.

Succes en tegenslag slechts een momentopname

Elke topclub heeft te maken met succes en tegenslag. Focus op het proces is cruciaal om deze successen en tegenslagen in perspectief te plaatsen. Namelijk in het perspectief van de langetermijndoelen. “Je moet weten waar je uiteindelijk naar op weg bent. Laat je niet afleiden door een losstaande tegenvaller of succes,” stelt Casimir.

Die topsportvisie past ook op situaties in het bedrijfsleven. Je hebt als leider te overzien waar je met elkaar naartoe beweegt. Hou dat doel voor ogen. De tussentijdse resultaten onderweg naar dat doel zijn dan vooral leerpunten. “Ik denk het super belangrijk is om steeds te blijven focussen op: waar zijn we naar onderweg. Hoe analyseren we dit specifieke moment binnen het hele proces? Als je daar steeds antwoorden op kunt vinden met elkaar, dan is er niet zoveel paniek,” concludeert Casimir.

De leiding van een bedrijf heeft continu bezig te zijn met het grotere eindplaatje. Blijf redeneren vanuit het gewenste resultaat op lange termijn. Plaats successen en tegenslagen als een momentopname in het proces. Gooi je horizon verder dan een jaar, dit brengt een ander perspectief en meer rust. Laat een incident niet de toon van de dag bepalen. Niet ad hoc in de rondte rennen, projecten plotsklaps stopzetten, initiatieven de nek omdraaien. Kijk juist naar het proces in plaats van het incident. Het langetermijndoel voor ogen houden. Daar heb je met elkaar op te focussen.

Hoe scout jij jouw medewerkers en hun talenten? Wij zijn benieuwd! Mail ons op hallo@rainmengroup.com of bel ons op 085-0434842.

Wil jij op de hoogte gehouden worden? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Maandelijks sturen we je een update met het laatste Rainmen nieuws, blogs, video’s en case studies.