‘Rode Pijlen’ of ‘External Drivers’ zijn stevige, niet-onderhandelbare veranderingen in je omgeving, waar je als organisatie, team en individu mee te dealen hebt.

In het verleden was dat bijvoorbeeld een politieke wetsverandering (bijvoorbeeld op klimaatgebied), een maatschappelijke verandering (bijvoorbeeld het mondiger worden van klant, kind, patiënt, leerling, etc.), een economische verandering (zoals de economische crisis in 2008) of een technologische verandering (bijvoorbeeld de verschuiving naar mobiel). Kern blijft dat al deze ontwikkelingen niet-onderhandelbaar zijn en dat je ermee te dealen hebt. De laatste weken hebben we met z’n allen een hele grote en duidelijke ‘Rode Pijl’ te pakken. En dat is het Corona virus, met alle gevolgen van dien. Ondanks alle ellende en vervelende gevolgen die dit veroorzaakt, is het mogelijk om van deze vijand een vriend te maken. Er valt voor leiders namelijk ook iets te leren over transitie-management, of beter: met elkaar versneld en duurzaam veranderen.

Energie-nemend slachtoffergedrag

Wat doen rode pijlen met het gedrag van mensen?

De bedoeling is dat je erkent dat het niet-onderhandelbaar is en start met ‘dealen’. Maar dat is meestal niet de menselijke reflex. Hoe groter de impact van de verandering, hoe meer onzekerheid, shock, frustraties, boosheid, ontkenning – kortom: angst – het gedrag regeert. Je ziet mensen juist gaan ‘onderhandelen’ met de ‘Rode Pijl’. Dit uit zich in: vluchten, vechten en bevriezen door te:

• Negeren: ‘er is helemaal geen probleem’;
• Ontkennen: ‘er is een probleem, maar ik heb er niets mee te maken’;
• Schuld geven: aan iets anders of een ander. Vaak de boodschapper;
• Rationaliseren dat het toch echt anders is (de mooiste spreadsheets en modellen);
• Verzetten: passief met sabotage of actief met weerstand en actie;
• Verstoppen: door heel druk te zijn of compleet verward.

Dit kost enorm veel kostbare tijd en veroorzaakt een negatieve sfeer die bij iedereen (ook de leider) de broodnodige energie weghaalt, om te doen wat nodig is.

Leiden

Leiders (in en aan het team) hebben een belangrijke rol om mensen te helpen om hun reflexmatige gedrag, dat niet bijdraagt aan het gewenste verandersucces, te helpen omzetten in accountable gedrag dat in lijn is met het gewenste resultaat. Dit vraagt van hen echter vaak om, buiten de comfort zone, hun eigen houding en gedrag te veranderen. Dit betekent empathisch aansluiten, begrip tonen met compassie, en hoop en geloof vergroten dat we het samen op een veilige manier toch echt anders gaan doen. We komen er samen doorheen. Als mensen zich dan veiliger voelen, moet ook direct actie met nieuw gedrag uitgevoerd gaan worden. Hierbij is het belangrijk dat mensen wel geholpen, maar niet gered worden. Met andere woorden: het creëren van niet te veel veiligheid (pamperen), maar net genoeg zodat men ‘losgaat’.

Vriend

Omdat de Corona pijl niet-onderhandelbaar is, maakt dat het de leider gemakkelijker om super duidelijk en daadkrachtig te zijn. Je kunt direct ingrijpen, aanspreken en omdraaien als mensen toch ‘onderhandel-gedrag’ vertonen. Want we hebben hier nu eenmaal allemaal mee te dealen: met elkaar te klagen, de schuld geven en verzetten heeft geen enkele zin. Dit wordt iedereen snel duidelijk, meestal nog pijnlijker. Pijn doet veranderen, maar hoe je in die pijnfase constructief met elkaar omgaat, is zeer belangrijk. Samen, elkaar helpend, maar ook hier: niet pamperen. Veiligheid om dan oncomfortabele zaken aan te pakken (zoals gedragsverandering) blijft dan de eerste voorwaarde. Dus fouten maken moet! Ondersteuning bieden moet! Hulpvragen stellen moet! Succes vieren en veel waardering tonen is key. Hier het belangrijk om nadruk te leggen op eigenaarschap, vergeving op slachtoffergedrag, leren en vooral veel doen.

Accountable afspraken

In deze nieuwe, oncomfortabele situatie is het belangrijk om heldere afspraken te maken, die mensen helpen om eigenaarschap te nemen, die duidelijk zijn en waterdicht zijn.

Tips:

• Geef naast de nieuwe taak ook helder aan welk resultaat er mee moet worden bereikt (hier is een taak delegeren zonder resultaat een valkuil);
• Vraag open wat iemand (nog) nodig heeft om lastige hobbels te nemen (zonder te veroordelen en zonder te gaan redden);
• Maak pro-actieve herstelplannen voor het moment dat het toch fout mocht gaan en iemand terugvalt in oud gedrag (geen excuses, geen verassingen);
• Bied ondersteuning aan zonder te redden (en eigenaarschap te stelen) en ga er vanuit dat afspraken bij nieuw gedrag bijna nooit direct nagekomen worden. Dus verheug je op de volgende bijeenkomst om de afspraak verder aan te scherpen en te ondersteunen.

‘Corona leiderschapstest’

Deze Corona pijl is zo extreem duidelijk en raakt ons allemaal, dat het ook een goede oefening is voor na het Corona tijdperk. Ook dan zullen er regelmatig nieuwe/andere transitie-pijlen op jouw team afkomen, die je ook als niet-onderhandelbare vrienden kunt inzetten. Hiermee win je erg veel tijd wint en bereik je gewenste resultaten eerder.

Lees meer over onze corona-aanpak. Of mail ons op hallo@rainmengroup.com of bel ons op 085-0434842.

Wil jij op de hoogte gehouden worden? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Maandelijks sturen we je een update met het laatste Rainmen nieuws, blogs, video’s en case studies.